Bugün, yani 10 Ekim 2022 günü, öğle saatlerine doğru önüme çok ilginç bir anket geldi.

Bir seçim anketi değil bu.

Ama seçime doğru gittiğimiz şu günlerde her birimizi, seçim anketlerinden çok daha fazla ilgilendirecek bir sonuç.

Şöyle anlatmaya çalışayım.

Her 10 Türk’ten 7’sinin yaşadığı hayatı derinden etkileyebilecek bir sonuç.

Büyükşehir belediyelerini ve başkanlarıyla ilgili bir araştırmanın sonuçları bunlar…

64 milyonu belki Külliye'den fazla ilgilendiren bir sonuç

Sayıları  30…

Türkiye’de 70 milyona yakın insan bu 30 kişinin yönettiği şehirlerde yaşıyor. Üçü kayyum tarafından yönetildiği için 27’si incelenmiş.

Bu insanlar külliye veya Sarayda oturmuyor.

Parmağımızla dokunacağımız mesafedeler.

Onları her an her yerde yolda görebiliriz.

Onları tanıyoruz, bizzat seçtik.

Ankara çoğumuza uzak, ama onların oturduğu yer ise bize çok yakın.

Ve şunu unutmayalım.

Yirmi yıldan beri ülkemizi, İstanbul’da belediye başkanlığından gelen bir lider yönetiyor.

Üçü kayyumda olduğu için 27'si araştırıldı

2014 yılından beri yakından izlediğim bir sivil toplum kuruluşu var.

Adı “Argüden Yönetişim Akademisi…”

Bağımsız bir sivil toplum kuruluşu.

Başında yönetici olarak, 1990’lı yıllardan beri takip ettiğim biri oturuyor. Dr. Yılmaz Argüden.

Devletten ve belediyelerden finansal yardım almıyor.

Amacı yerel yönetimlerin, kamu yönetimlerinin daha iyi nasıl yönetilebileceğini araştırmak.

2014 yılından bu yana bir çok bilimsel çalışma yayınladı.

Ancak bugün öyle bir yeni araştırmanın sonucunu yayınladılar ki bütün ötekiler geride kaldı.

27 seçilmiş başkanın yönetişim karnesi

Çalışmanın adı şu.

“Büyükşehir Belediye Yönetişim Karnesi…”

İlk defa küresel ölçekte bir yeni model uyguladılar.

Büyükşehir yönetimlerinin verilerini tam 337 ayrı ölçekle incelediler.

Sonunda bunları 0’dan 100’e kadar giden bir puanlama ile 10 ayrı grupta değerlendirdiler.

En iyi yönetilen grup 1 numara olurken, en kötü olanı 10 numara olarak değerlendirildi.

Peki nelere bakıldı?

Kaynak kullanımdan, şeffaflığa, hesap verebilirliğe, hizmetten, kadınlara yönelik uygulamalardan, çevreye, çocuklara yönelik hizmetlerden, ulaşıma, kültürel faaliyetlere, etkinliğe kadar 337 ayrı ölçekte değerlendirme yapıldı.

Şimdi bugün açıklanan sonuçlarını  veriyorum.

75'ten yukarı puan alan bir tek belediye yok

27 belediyeden hiçbiri 1, 2 ve üçüncü gruba girebilecek bir başarı hikâyesi yazamadı.

En başarılı belediyeler 67-75 arasında puan alarak ancak 4 numaralı gruba girdi.

En iyi yönetilen 5 büyükşehirden dördü CHP'li başkanların elinde

65-75 arasında puan alarak  en yüksek başarı elde eden 5 büyükşehir belediyesi alfabetik sırayla şunlar:

Ankara

Antalya

Eskişehir

Kocaeli

İstanbul

Kocaeli dışında hepsi CHP’li.

Beş numaralı ikinci gruptaki başkanın 4'ü AKP'li

Beş numaralı grupta 7 belediye var. Bunlar 55’le 65 puan arasında alan belediyeler.

Adana

Balıkesir

Bursa

İzmir

Mersin

Sakarya

Samsun

Dördü AKP, üçü CHP’li.

Konya ve Kayseri gibi efsane belediyeler ancak 6 numarada

45 ile 55 puan arasında alan 10 büyükşehir belediyesi şunlar: Aydın, Denizli, Gaziantep, Kayseri, Konya, Muğla, Ordu, Şanlıurfa, Tekirdağ, Trabzon.

Bunların 7’si AKP, 3’ü CHP’li.

Ancak bugüne kadar AKP’nin elinde olup da, Türkiye’nin en başarılı belediyeleri olarak görülen Kayseri, Konya ve Gaziantep’in alt sıralarda yer alması AKP açısından düşündürücü olmalı.

35-45 puanla en altta yer alan 5 belediye

35’le 45 puan ile en alttaki yedinci gruba girebilen 5 belediyenin 4’ü AKP, 1’i ise CHP’li…

Bunlar Erzurum, Hatay, K.Maraş, Malatya, Manisa

Tabii çalışmanın sonuçlarında bir şey dikkatinizi çekmiştir.

Her gruptaki belediyeler 10’a puanlık gruplarda sıralanmış. İsimleri alfabetik sırayla verilmiş.

Yani bunlar arasında “En iyi yönetilen belediye hangisi” sorusuna bir cevap yok.

Ancak araştırmanın şehirlerle ilgili tek tek verilen sonuçlarına bakınca, şunu görüyorsunuz.

Bazı belediyeler bazı konularda daha yukardaki bir grupta yer alıyor.

Buna karşılık bazı konularda da girdikleri grubun altındaki gruplara düşüyorlar.

O nedenle şu başkan 1 numara öteki 2 veya 3 demek ne mümkün ne de doğru.

Ancak araştırmayı dikkatle okuyunca dikkatimi çeken ve bazıları beni şaşırtan alt sonuçları vereyim.

Yazıyı çok uzatmamak için, son günlerde adı başkanlık için de geçen iki başkanın karnelerini vereyim:

İmamoğlu 7 konuda daha üst grupta

İstanbul Büyükşehir Belediyesi ortalamada 65-75 puanla  4 ne numaralı gruptayken;

‘Sorumluluk ve duyarlılık’; ‘Etkinlik ve verimlilik’  ikelerinde 85-94 puanla 2 numaralı gruba çıkıyor.

‘Adillik ve kapsayılıcılık’; ‘Şeffaflık’; ‘Temsil ve katılım’ konularında da 75-84 puanla 3’ncü gruba yükseliyor.

Ayrıca ‘Gündem belirleme ve karar alma’ ile ‘Hizmet Sunma’ ölçeklerinde de 3 numaralı grupta yer alıyor.

İmamoğlu'nun en kötü iki puanı ne?

Araştırmada ortaya çıkan şaşırtıcı bir sonuç şu: Ekrem İmamoğlu en kötü puanı ‘hesap verebilirlik’ ve ‘tutarlılık” konusunda alıyor. Bu 2 konuda  45-54 puanla, en alttan  6 numaralı gruba düşüyor.

Yavaş 2 konuda daha üst grupta

Ankara Büyükşehir Belediyesi ortalamada 65-75 puanlık 4 numaralı grupta yer alırken;

‘Sorumluluk ve duyarlık’ konusunda 85-94 puanla 2 numaralı gruba çıkıyor.

‘Etkinlik ve verimlilik’ konusunda ise 75-84 puanla 3 numaralı gruba yükseliyor.

Yavaş'ın karnesinde en şaşırtıcı sonuç

Araştırmanın Mansur Yavaş konusundaki en şaşırtıcı sonuçlarını biri, “hesap verebilirlik” konusunda ortaya çıkıyor. Bu  konuda aynı İmamoğlu gibi o da  45-54 puanla 6 numaralı gruba iniyor.

Yazıyı bu araştırmanın bence en vahim sonuçlarından biri ile bitireyim:

Bugün bu 27 belediyenin 15’inde kadının eşitliği için en küçük faaliyet yapılmıyor.

16 belediyenin çocukların korunmasına yönelik en küçük programı yok.

Hangi belediyeler mi bunlar?

Başarı listesinde aşağılara doğru inin…

İşte oralarda arayın..

İlgilenenlere Not:

Bugün Türkiye’de yaşayan nüfusun yüzde 48.4’ününü CHP’li başkanlar yönetiyor. Burada yaşayan insan sayısı 39.7 milyon…

Nüfusun yüzde 39’unu ise AKP’li belediye başkanları yönetiyor. Burada yaşayan nüfus ise 32 milyon.

Bu da nüfusun yüzde 78’i demek.

İlgili Kişiler