Net Pozitif

Bu kitap geleceğimizin daha güzel olmasını, olumsuz etki yaratan problemlerin çözülmesini ve başkaları için pozitif etki yaratılmasını sağlayan bir yaklaşım olan “net pozitif” anlayışını anlatmayı ve yaygınlaştırmayı amaçlıyor. Bunu yaparken de sürdürülebilir bir geleceğin inşasında etkin rol oynayan şirketlerin neler yaptığı ve yapabilecekleri konusunu somut
örnekler üzerinden ele alıyor.

Kitap hepimizin bildiği gibi dünyamızın giderek geri dönüşü zor olan bir yolda ilerlediğini ifade ediyor. Bu yolda, eğer şirketler bütünsel bakarak hızlı hareket etmez ve doğa ve toplumdan aldıklarından fazlasını onlara geri vermezse, bir başka ifade ile net pozitif olmazsa, bu krizi atlatmanın çok zor olacağını anlatıyor. Bu yolda birçok kurumun adımlar atmaya çalıştığını ancak bilim temelli bakıldığında çabalarının pek çoğunun istenen seviyenin çok altında olduğunu ifade ediyor. Problemlerin hiçbir kurum tarafından tek başına çözülemeyecek kadar büyük olduklarını ve bu sorunların ancak iş birlikleri ile çözülebileceğini belirtiyor.

İş birliklerinin şirketler arasında, sivil toplum kuruluşları ve hükümetler ile kurulabileceğini, hatta hepsinin veya ikisinin yer aldığı ortaklıklar kurmanın önemli faydalar sağladığını yaşanmış örnekler ile anlatıyor. Bu yaklaşım ile yeni ürün oluşturmaktan, bölgesel ve küresel ölçekte ortaklıklar yoluyla sorunların ortadan kaldırılması gibi önemli başarıların sağlanabileceği anlatılıyor. Hatta kurumların kamunun düzenleme çalışmalarına doğrudan katılarak, bu konuya yön vermeleri ile ilgili örnekler paylaşılıyor. Ancak, bu ortakların kurulmasını ve işlemesini sağlayan temel unsurun güven olduğunun altını da güçlü bir şekilde çiziyor.

Net pozitif olmak, kurumların tüm faaliyetlerinin ve yarattıkları etkilere yönelik sorumlulukları üstlenmeleri ile başlıyor. Bu yaklaşım uygulanmaya başlandığı andan itibaren olumsuzlukları azaltmak ve olumlu olanları artırmak için çaba göstermeyi gerektiriyor. Nasıl çözüleceğini bilmediğiniz sorunlarla ilgili olarak bilenler ile bir araya gelme cesaretini göstermek ve çözüm yaratmayı bir çalışma modeli haline getirmek yolculuğun ilk adımı. Bu şekilde çok daha geniş bir yetenek ve yetkinlik havuzuna ulaşıp hiç düşünmediğiniz yaratıcı çözümleri geliştirip dünyaya hizmet etmek ve insanların hayatlarını iyileştirip, yaşam kalitelerini artırmak mümkün oluyor.

Kitapta “net pozitif” şirketin beş özelliği açıklanıyor:

• Beklenen ve beklenmeyen tüm etki ve sonuçları sahiplenmek,
• Şirketin ve toplumun uzun vadeli faydası için çalışmak,
• Tüm paydaşlar için olumlu sonuçlar ortaya koymak,
• Pay sahiplerine bir hedef olarak değil yapılan faaliyetlerin sonucu olarak değer yaratmak,
• Sistemik değişimi gerçekleştirmek için ortaklıklar kurmak.

Bu özellikleri incelediğimizde, bir şirketin kısa vadeli kârını maksimize etmek yerine uzun vadeye odaklanarak tüm paydaşları için değer yaratmaya odaklanması gerektiğini görüyoruz. Yazarlar böyle bir yaklaşımın şirketi diğerlerin farklı kılarak öne taşıdığını ve bu bakış açısının bir sonucu olarak sürdürülebilir kârlılığın doğal olarak ortaya çıktığını ifade ediyor. Buna örnek olarak Paul Polman’ın liderliğini üstlendiği on yıllık dönemde Unilever’in pazardaki konumu, hisse getirisi ve kârlılığı ile ilgili gerçekleştirdiği büyümeyi örnek gösteriyorlar.

Net pozitif, şirketlerin sadece çevresel konulara odaklanmasının yeterli olmadığını aynı zamanda toplumsal ve sosyal konulara da odaklanmalarının gerektiği açık bir şekilde belirtiyor. Çok uluslu bir şirketin faaliyet gösterdiği tüm ülkelerde her çalınanına en az geçinilebilir bir ücret vermesi gerektiğini, insan haklarına uygun, kapsayıcı ve çeşitliliğe önem veren bir çalışma disiplini ortaya koyması gerektiğini söylüyor. Bu uygulamayı sadece kendisi ile sınırlı tutmayıp tüm tedarik zincirine yaymasının önemi kitap içinde özellikle vurgulanıyor. Şirket aslında sadece kendisi ile sınırlı kalmayıp tüm tedarik zincirini bu sürecin içine kattığında net pozitif bir etki yaratmaya başlıyor. Bu kitapta, aynı zamanda şirketlerin ülke içi şiddetin azaltılması için çaba sarf edebileceklerine yönelik örnekler de var.

Yazarlar net pozitif bir şirket oluşturmak için amaç merkezli bir çalışma düzeninin önemini ve gerekliliğini vurguluyorlar. Kurum içinde en üstten en alta kadar herkesin yaptığı işi ve verilen görevi amaç çerçevesinde sorgulayarak, doğru seçimleri yapmasının bu şekilde sağlanacağını ifade ediyorlar. Özellikle çalışma dünyasına katılan z kuşağıyla birlikte bu konunun öneminin giderek artacağı, hatta bu yaklaşımın çalışanlara düşünmeleri için alan açarak yaratıcılığı güçlendirdiği yine kitabın değindiği konular arasında.

Net Pozitif tüm paydaşlar için değer yaratmak ve güvenilir, adil, kapsayıcı, katılımcı, hesap verebilir, şeffaf, tutarlı ve etkili olmak gibi kavramların nasıl hayata geçirilebileceğini yaşanmış örneklerle anlatıyor. Tüm bu kavramlar aslında iyi yönetişimi tanımlıyor. Çünkü net pozitif şirketler, aslında iyi yönetişim ilkelerine uygun hareket eden şirketler. Bu şekilde iyi yönetişimin
temeli olan güven hem iç hem de dış paydaşlar nezdinde oluşmuş oluyor. Bu şekilde insanların yaratıcılıkları, farklı paydaşlar ile iş birlikleri, yeni fi kirlere açık olmak ve dünyaya fayda yaratırken başkalarının kaynaklarını mobilize etmek mümkün oluyor.

Argüden Yönetişim Akademisi’nin temel amacı iyi yönetişim kültürünün hem ülkemizde hem de dünyada yaygınlaşması için çalışmalar gerçekleştirmek. Akademi bu çalışmalarını desteklemek için araştırmalar yapıyor, eğitimler veriyor ve paydaşları ile birlikte çalışarak toplumda bu kavramın anlaşılması ve yerleşmesi için çaba sarf ediyor. Net Pozitif şirketlerde iyi yönetişim ilkelerini uygulayarak dünyanın daha iyi bir yer olması için çalışan, kendisi dâhil tüm paydaşları için değer yaratan bir yaklaşımı anlatıyor. Kitabın önerdiği temel yaklaşım ile Akademi’nin misyonu tam olarak örtüşüyor. Bu nedenle, bu kitabın Türkçe’ye kazandırılmasını sağlamayı görev olarak kabul ettik. Ayrıca Paul Polman’ın Akademi’nin Danışma Kurulu üyeleri arasında yer alıyor olması bu çalışmaya ayrı bir değer katıyor, bizim için onur kaynağı oluşturuyor.

Bu kitabın ülkemizdeki okuyuculara fayda sağlayacağına ve yaşam kalitesini geliştirme yolculuğuna yardımcı olacağına inanıyoruz. Başkalarının deneyimlerinden öğrenme kültürü hem bireysel hem de kurumsal olarak benimsendiğinde riskleri en aza indirerek değer yaratmış olur. Türkiye’nin duayen iş insanı merhum Vehbi Koç’un da dediği gibi “En pahalı deneyim, kendi edindiğiniz deneyimdir” Dönüşümü öncü olarak başlatanların deneyimlerini içeren bu çalışmanın, tüm bireysel ve kurumsal yolculuklara net ve pozitif bir gelişim sağlamasını dileriz.

Yorumlar

“Net Pozitif iş dünyası liderleri tarafından okunması gereken bir kitap. Paul’un bu konudaki bilgeliği uzun yıllardır net pozitif ile ilgili yaptığı çalışmalar ve oldukça başarılı iş kariyerinden gelmektedir. Pratik ve vizyoner bir bakış açısı içeren kitap, iş dünyasını insanlar ve gezegen için daha sürdürülebilir iş yapmak konusunda cesaretlendirecektir. Kitap, günümüzün en büyük fırsatını ve faydasını gerçekleştirmeleri için dünyanın her köşesinden iş dünyası liderlerinin bir araya gelmesi için bir çağrıda bulunuyor.” Sir Richard Branson, Virgin Grup Kurucusu

“Net Pozitif, hâlâ hissedarın ana öncelik olduğu doğmasını savunanların düşüncelerine açıkça karşı gelen ve tam ihtiyacımız olan mesajı veriyor. Paul Polman ve Andrew Winston birlikte günümüz iş dünyası ile ilgili en derin mesajları ortaya koyarak, ortak geleceğimiz için iş dünyasının nerde olması konusunda daha tutkulu ve daha fazla umut vadeden bir vizyon ortaya konulmasını sağlıyor.” Arianna Huffington, Thrive Global Kurucusu ve CEOsu

“Net Pozitif, iş dünyasının topluma katkı yaparak ve çevreyi koruyarak performansını artırmak için yapabileceği ve hatta yapması gerekenler konusunda ikna edici ve ilham verici bir öneri ortaya koyuyor.” Al Gore, Amerika Birleşik Devletleri’nin 45. Başkan Yardımcısı / Nobel Barış Ödülü Sahibi - Generation Investment Management Yönetim Kurulu Başkanı

“Paul Polman ve Andrew Winstson liderlere yönelik, günümüz yönetim dünyasının temelleri ile güçlü bir şekilde bağlantı kuran ve iyi düşünülmüş bir eser hazırlamışlar. Yazarlar benim şirketim gibi şirketleri ve toplulukları dönüştürerek dünyanın daha iyi bir yer olması konusunda çalışmaya kararlılar. Kurumun finansal başarısı çalışanlara, içinde bulunduğu topluma, iş ortaklarına ve kamu sektörü kurumları ile yakından ilişkilidir. Kurumun finansal başarısı aynı zamanda tüm yukarıda sayılan paydaşlarla olan ilişkini güçlenmesine de yardımcı olur.” Satya Nadella, Microsoft Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO

“Bu kitabı ‘iş dünyasına yönelik bir kitap’ olarak tanımlamayalım. Net Pozitif temelde CEO’ların, politikacıların ve aktivistlerin bir araya gelerek dünyanın ilerlemekte olduğu yolu değiştirebilmeleri için yeni bir bakış açısı ile konuya yaklaşmaları gerektiğini söylüyor. Yazarlar dünyanın gerekli teknoloji ve bilimsel bakış açısına sahip olunduğunun farkındalar. Bundan sonra önemli olanın zihniyet değişikliği olduğunu söylüyorlar.” Paul Hawken, Draw down ve Regeneration kitaplarının yazarı

“Paul lider olan CEO’ların daha eşit bir dünya için harekete geçtiklerinde hükûmetlerinde aynı yönde hareket edeceklerini biliyor. İş dünyasının cesareti politik hırsların çözülmesini sağlıyor, Net Pozitif bunun nasıl gerçekleşeceğini gösteriyor.” Ngozi Okonjo-Iweala, Dünya Ticaret Örgütü Başkanı / 2003–2006 ve 2011–2015 yılları arasında Nijerya Maliye Bakanı

“Net Pozitif cesaret ve ilkeli davranışı iş dünyası için heyecan verici bir stratejiye dönüştürüyor. Bugüne kadar okuduğunuz tüm kitaplardan farklı olarak güçlü ve ikna edici bir kitap.” Ken Frazier, Merck Yönetim Kurulu Başkanı

“Bir şirketin yaratıcılığını ve kaynaklarını kullanarak herkesin başarılı olabileceği bir sistem için çalışması ‘kendi çıkarına’. Net Pozitif, uzun vadeli faydaya odaklanmanın yanında, kısa vadede elde edilecek kârlılık ve insanların birbirleri için fayda yaratmak amacına odaklanmasını sağlayan yeni bir düşünce çerçevesi ortaya koyuyor.” Ajay Banga, Mastercard Yönetim Kurulu Başkanı

“Net Pozitif, paydaş kapitalizminin sahiplenilmesi gerekliliğini tartışma götürmez bir şekilde destekleyecek bir argüman ortaya koyuyor. Tüm iş dünyası liderlerinin okuması gereken bir kitap.” Marc Benioff, Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO

“Net Pozitif, her işletme fakültesinin müfredatında yer almalı. Ortaya koyduğu dersler iş dünyası, çevre ve sosyal alanlar arasında köprü kuruyor ve geleceğin liderlerine gerçek ve yeni vakalar ile bu bağlantıyı anlatıyor. Açıkça net pozitifin gerçekleştirilebileceği ve kısa bir zaman sonra bizlerin yönetimde olacağı mesajını veriyor.” Celia Bravard, MBA/MS Adayı, Erb Enstitüsü, University of Michigan

“İş dünyasının karşı karşıya olduğu zorlukları ve net pozitif bir gelecek için gereken dönüşüm ile ilgili yapılması gerekenleri ortaya koyan önemli bir kitap. Kitap bu dönüşümü başarmak için gerekli olan cesarete dikkat çekerken, sahip olunması gereken nitelikler konusundan saygı ile bahsediyor.” Jesper Brodin, IKEA CEO, Ingka Grup

“Net Pozitif bir CEO el kitabından daha ötesi, çalışanlar ve C seviyesi yönetim arasında yeni ve daha dayanıklı bir sosyal mutabakat oluşturulması için yön çiziyor. Paul ve Andrew, bir kurumun çalışanlarına ve dünyamıza saygılı bir şekilde nasıl gelişebileceği konusunda bugüne kadar yapılmış en ikna edici açıklamayı sunuyorlar.” Sharan Burrow, Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu Genel Sekreteri

“Net Pozitif şirketler istikrarlı, kapsayıcı ve iklim dostu piyasaların oluşturulması için önemli bir görev üstleniyorlar. Bu hikâye bir finansal dönüşüm hikâyesi kadar iş dünyası için nasıl yaparım rehberi.” Mark Carney, 2013–2020 yılları arasında İngiltere Merkez Bankası Başkanı / İklim Eylemi ve Finansman Konusunda BM Özel Elçisi

“Net Pozitif, büyümekte olan piyasalarda başarılı bir şirket oluşturmaya çalışan herkesin okuması gereken bir kitap. Bu kitapta açıklanan ilkeler, özellikle hızlı değişimlerin yaşandığı günümüz koşullarında özel sektörün temel iş yapış biçimde yer alması gereken ilkeler. Gerçekten, iş dünyasının geleceği bu yönde olacak.” N. Chandrasekaran, Tatasons Yönetim Kurulu Başkanı

“Mayonezin ketçabı yendiği lezzetli hikâyeden, CEO’ların ve liderlerin zarar verici bir iş modelinden yenileyici ve canlandırıcı bir iş modeline geçişe nasıl liderlik edebileceklerine yönelik bir ustalık dersine dönüşüyor. Okunması gereken bir kitap.” John Elkington, Volans’ın Kurucusu ve Baş Yaygınlaştırıcısı Green Swans (Yeşil Kuğular) kitabının yazarı

“Polman ve Winston dünyanın karşı karşıya olduğu zorlukları olduklarından küçük göstermeden bize korkudan çok umut veriyorlar. Net pozitif treni istasyonu terk ediyor, en cesur ve en akıllı liderler bu trende yerlerini almış vaziyetteler.” Christiana Figueres, Global Optimism Eş Kurucusu / 2010 – 2016 yılları arasında Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi Yürütücü Sekreteri ve Future we Choose (Seçtiğimiz Gelecek) kitabının yazarlarından biri

“Net Pozitif, Müreffeh bir toplum ile kârlı bir iş dünyasının aynı anda olmayacağı efsanesine sadece yumruk atmakla kalmıyor onu darmadağın ediyor. Bununda ötesinde, iş dünyasının daha adil ve sürdürülebilir bir gelecek için uygulayabileceği bir rehber sunarak ikna edici ve umut verici bir vizyon inşa ediyor. Paul’un etkiye olan inancı ve Unilever cephesinde yaşanan değişimden öğrenilenler kitapta oldukça görünür durumda.” Alan Jope, Unilever CEO

“Kitap, Dünyaya pozitif etki yapmanın en uygun strateji olduğu bilen ancak bunu nasıl başaracağını bilmeyen her lider için bir rehber sunuyor. Hiç kimse net pozitife ulaşmanın kolay olduğunu söylemiyor ancak bu hedef mücadele etmeye değecek kadar değerli. Geleceğimiz burada yatıyor.” Isabella Kocher, 2016–2020 yılları arasında ENGIE Grup CEO

“Yatırımcılar iş dünyasının toplumlara katkı yaparak kârlı olabileceğinin ve olmaları gerektiği gerçeğinin farkına varıyorlar. Fakat birçoğu bu hedefe gitmeleri için şirketler ile etkileşime gireceklerini bilmiyor. Net Pozitif, yatırımcılara yönetim kurulunda yapılan tartışmaları yönlendirmeleri ve C-seviyesindekilere nelerden sorumlu olduklarını hatırlatmak konusunda bir el kitabı sunuyor.” Hiro Mizuno, Inovasyon ve Sürdürülebilir Yatırımlar Finansmanı Konusunda Birleşmiş Milletler Özel Elçisi, 2015–2020 yılları arasında Japonya Hükûmeti Emeklilik Fonu Baş Yatırımcısı

“Net Pozitif ’in güzelliği ortaya koyduğu ölçek. Kurumları elden geçiriyor, endüstrileri ve piyasaları dönüştürüyor, kapitalizmi daha etkin bir şekilde dünyanın hizmetine sunuyor.” Jacqueline Novogratz, Acumen Kurucu ve CEO

“Paul Polman, iş dünyasının toplumların gelişmesini destekleyerek kendisinin de gelişebileceği konusunda onun adına söz söyleyecek en güçlü ses. Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarının ilk taslağını hazırlayan Birleşmiş Milletler Panelinde Paul Polman ile çalışmaktan dolayı gurur duyuyorum. Net Pozitif ile kısa vadeli kişisel çıkarlardan vazgeçerek uzun vadede ortak hedefl erimiz için aydınlatıcı ortaklıklar kurmayı sağlayacak özel sektör, sivil toplum ve kamu arasındaki ilişkilerin bu bakış açısı ile kurulmasını sağlayacak yeni radikal bir vizyon ortaya koyuyor. Toplumlarımızın ihtiyacı olan net pozitif savunuculuğu için iş dünyası liderleri bu cesur ve inovatif fikirleri dikkate alabilirler.” John Podesta, Center for American Progress Yönetim Kurulu Başkanı / Başkan Bill Clinton’ın Beyaz Saray Özel Kalem Müdürü / Başkan Barack Obama’nın Danışmanı

“Bu kitap net sıfır hedefi nin bizi yeterince ileri taşıyacağı fikrinin tetikliyor. İş dünyasının geri kalmış kesimi ve onları elde edilmiş çıkarları uğruna desteleyen kesimlerin okurken rahatsızlık duyacakları bir kitap.” Mary Robinson, 1990 – 1997 yılları arasında İrlanda Başkanı / 1997–2002 yılları arasında Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiseri / The Elders, Yönetim Kurulu Başkanı

“Dünya derin ve birbirinin içine girmiş, genişleyen sağlık, büyüme, eşitsizlikler, iklim değişikliği ve biyo çeşitlilik gibi küresel zorluklarla karşı karşıya. Bu sorunların çözümü için acil ve yeni kamu ve iş dünyası ortaklıklarına ihtiyaç duyuluyor. Polman ve Winston iş dünyasına bu zorlukların boyutunu ve aciliyetlerini göstererek onlara açıkça bu yeni iş birliği çağını benimseyerek nasıl dönüşmeleri gerektiğini söylüyor. Böylece iş dünyasının güçlü bir ekonomik ve sosyal yenilenme aktörü olacağını anlatıyor. Bu son derece önemli bir katkı.” Nick Stern, Ekonomi ve Kamu Profesörü ve London School of Economics / Grantham Çevre ve İklim Değişikliği Araştırma Enstitüsü Yönetim Kurulu Başkanı

“Biz sadece net pozitif şirketlere ihtiyaç duymuyoruz, bizim net pozitif hareketine de ihtiyacımız var. Bu kitap bu hareketi başlatabilir.” Professor Muhammed Yunus, Nobel Barış Ödülü Sahibi / Grameen Bank Kurucusu